DOMUZ GRİBİ HAKKINDA BİLGİLENDİRME
Domuz gribi nedir?
Yıllardır kış aylarında grip olduğumuzda etken sıklıkla influenza A (H3N2) virüsüdür. Halk arasında domuz gribi olarak anılan hastalık ise normal gribe çok benzeyen influenza A (H1N1) virüsünün sebep olduğu griptir. Halen mevsimsel grip etkeni olarak kabul edilmektedir. Yanı kısaca mevsimsel Gribin bir diğer adı H1N1 gribidir. Domuz gribi denmesinin nedeni domuzlarda olan virüse çok benzer olması nedeniyledir. İlk olarak 2009 yılı başında Meksika’da ortaya çıkarak tüm dünyaya yayılmıştır.
Domuz gribi ölümcül müdür?
Hayır. 2009 yılındaki salgında domuz gribi virüsü nedeniyle ölüm vakaları fazla olsa da halen mevsimsel grip nedeni olarak bilinen- influenza A H3N2’den ve geçtiğimiz sezonlardan daha fazla değildir.
Bulaşma nasıl olur?
Domuz gribi, mevsimsel griple aynı şekilde yayılmaktadır. Grip virüsleri insandan insana öksürük ve hapşırma yoluyla bulaşmaktadır. Hastalanan kişi; öksürürken ve hapşırırken havaya virüslü tükürük zerrecikleri yayılır. Hasta olmayan kişiler bu zerreciklerle temas ederse virüs onlara da bulaşır. Bu durumda gripli kişi ile 1,5 metre kadar uzakta durmak bulaşma olmaması için yeterli kabul edilir. Grip virüsü bulaşan bir yere dokunulduktan sonra, eller ağız ya da buruna götürüldüğünde de hastalık bulaşabilir. Bu şekilde oluşacak bulaşma ise sık sık eller yıkanarak giderilebilir.
Bulaştırıcılık ne kadar sürer?
Hastalık başladığından itibaren yaklaşık 7 gün süreyle bulaştırıcılık devam etmektedir. Çocuklarda bu süre biraz daha uzun olarak kabul edilir (12 güne kadar).
Kimler risk altındadır?
5 yaş altı çocuklar (özellikle 2 yaş altındakiler), hamileler ve ileri yaşlı yetişkinler, astım, kronik akciğer hastalığı, karaciğer hastalıkları, kalp hastalığı, nörolojik hastalığı, böbrek hastalıkları, immün yetmezlik, metabolik hastalıkları olanlar ve sağlık-bakımevi çalışanları yüksek riskli grubu oluşturmaktadır.
Aşısı var mıdır?
Aşısı vardır ve Dünya Sağlık örgütünün onayladığı bir aşıdır.
Aşı riskli midir? Yan etkileri var mıdır?
Dünyada milyonlarca insana aşı uygulanmıştır ve mevsimsel grip aşısından farklı yan etkiye rastlanmadığını bizzat açıklamıştır. Aşıya bağlı olarak, yumurta alerjisi olanların dışında beklenen bir alerjik reaksiyon yoktur. Mevsimsel grip aşısı, içinde domuz, kuş ve insan gribine karşı koruma içermektedir.
Belirtiler nelerdir?
Domuz gribinin belirtileri, insanlarda görülen mevsimsel grip belirtilerine benzerdir. 38 C ve üzeri ateş ile birlikte; boğaz ağrısı, baş ağrısı, yaygın vücut ağrısı, kas ağrısı, halsizlik-yorgunluk, öksürük, burun akıntısı, solunum güçlüğü, kusma, ishal bulgularından en az birinin varlığında influenza A H1N1’den şüphelenilmelidir.
Tedavisi var mıdır?
Evet. Ancak tedavi ilk 2 gün içerisinde başlandığında etkilidir. Tedavi başlanacak hastalar doktor tarafından seçilir, bu ilaçlar doktor tarafından önerilmedikçe, reçetesiz olarak kesinlikle kullanılmamalıdır.
Grip belirtileri olduğunda ne yapmalıyım?
Kendinizde grip belirtileri hissettiğinizde, hastalığınız ile ilgili ailenizi ve iş yerinizi mutlaka bilgilendirin. Mümkün ise bulaştırma riskini en aza indirmek için evde kalın ve kalabalıktan, okuldan, işten uzak durun. İstirahat edin ve bol sıvı alıp, var olan yakınmalarınıza yönelik tedavi uygulayın. Hapşırırken ve öksürürken ağzınızı ve burnunuzu tek kullanımlık mendillerle kapayın ve kullanılmış mendilleri uygun şekilde yok edin. Özellikle hapşırdıktan veya öksürdükten sonra, ellerinizi iyice yıkayın. Yakınmalarınız artar ve soluk alırken zorlanma da başlar ise en yakın sağlık merkezine başvurun. Mümkün ise önceden, hekiminiz ile temasa geçin ve bilgilendirin.
Hasta olmamak için ne yapmalı?
Hijyene, özellikle el hijyenine maksimum önem verilmeli, eller sık sık yıkanmalıdır. Hastalanan çocuklar okula gönderilmemeli, veliler bu konuda uyarılmalıdır. Hastalanan çocuklar hastalık tamamen iyileşene kadar -ki bu süre genellikle 7 gündür- evde tutulmalı, ateş düştükten en erken 24 saat sonra okula gönderilmelidir. Hastalık belirtileri olan kişilerle yakın temastan kaçınılmalı, öksürürken aksırırken ağzın kapatılması alışkanlık haline getirilmelidir. Bulunulan ortamlar sık sık havalandırılmalıdır.
Özel bir beslenme rejimi var mı?
Özel beslenmeye gerek yoktur. Sadece bol sıvı tüketmeye özen gösterilmelidir.
TUSAD İnfeksiyon Çalışma Grubu Yrd. Doç. Dr. Yusuf Aydemir